Ο Δημήτρης SV8QDJ μας έστειλε το παρακάτω κείμενο που μετέφρασε. Το κείμενο εμπλουτισμένο κι με φωτογραφίες θα δημοσιευθεί στο τεύχος Ιανουαρίου του SV-QRP. Του μοναδικού αποκλειστικά για το qrp περιοδικού στη χώρα μας:
ΓΙΑΤΙ QRP;
Άρθρο του Kenny Α. Chaffin, WB0E από το QST Φεβρουαρίου 1990, σελ. 43
Η χαμηλής ισχύος εκπομπή είναι σήμερα δημοφιλέστερη από ποτέ.
Γιατί να μην τη χρησιμοποιήσουμε και για τη δική μας διασκέδαση;
Ελεύθερη απόδοση στα Ελληνικά: SV8QDJ, Δημήτρης Καρύδας. Ικαρία.
Γιατί θεωρούμε ως μαζοχιστή ένα συνάδελφο που θέλει να λειτουργήσει το σταθμό του με λιγότερα από 5W; Ποια πιθανή έλξη θα μπορούσε να υπάρξει για κάτι τέτοιο; Ίσως είναι για τον ίδιο λόγο που καθένας θα ενεργοποιούσε έναν ερασιτεχνικό σταθμό σ’ αυτήν την εποχή των παγκόσμιων διαδικτυακών συστημάτων και της δορυφορικής τηλεόρασης.
Ίσως είναι για την πρόκληση να κάνει κάτι λίγο διαφορετικό. Ίσως είναι για τη συγκίνηση. Αλλά μπορώ να σας πω, πως δεν υπάρχει τίποτα πιο έντονο από την πραγματοποίηση ενός QSO με έναν ιαπωνικό, ρωσικό, ή σπάνιο σταθμό DX, χρησιμοποιώντας την ελάχιστη δυνατή ισχύ.
Η συντομογραφία QRP δημιουργήθηκε για να σημαίνει πως «θα μειώσω την ισχύ μου», αλλά έχει υιοθετηθεί έκτοτε από τους ενθουσιώδεις της χαμηλής ισχύος ως έμβλημά τους. QRP λοιπόν σημαίνει πλέον την εκπομπή με 5W ή λιγότερα για το CW, ή 10W PEP για το SSB. Οι περισσότερες ερασιτεχνικές οργανώσεις και διαγωνισμοί αναγνωρίζουν αυτά τα όρια ως επίσημα του QRP.
Πολλές από τις ερασιτεχνικές δραστηριότητες που πραγματοποιούνται στο υπόλοιπο της περιοχής ενδιαφέροντος του ερασιτεχνικού ραδιοφώνου είναι ζωντανές και στην κοινότητα του QRP. Αυτές οι δραστηριότητες περιλαμβάνουν την κατασκευή χειροποίητου εξοπλισμού για σταθμούς QRP, τον πειραματισμό και την πραγματοποίηση QSO με μακρινούς σταθμούς DX.
Μπορείτε να δοκιμάσετε κι εσείς!
Ο χώρος του QRP είναι ένας από τους λίγους, όπου ο μέσος ερασιτέχνης μπορεί ακόμα να κάνει κάτι μόνος του. Σε πείσμα της κυκλοφορίας πληθώρας έξοχων και περίπλοκων πομποδεκτών η κατασκευή ενός σταθμού QRP παραμένει ανάμεσα στις ελάχιστες που έχουν απομείνει πλέον για ένα ραδιοερασιτέχνη.
Πόσοι αλήθεια, μπορούν να ελπίσουν να αναπαράγουν τη λειτουργία του πιο πρόσφατου πομποδέκτη HF στον πάγκο εργασίας τους; Πιθανώς κανένας. Εάν όμως περιορίσουμε την επιτρεπόμενη ισχύ εξόδου σε λίγα W, είναι βεβαίως δυνατό για τον καθένα σχεδόν, να «χτίσει» στον πάγκο του μια συσκευή αποστολής σημάτων 5W!
Ένας πομπός QRP θα είναι φυσικά απλός και μικρός. Δεν μπορούμε όμως να πούμε το ίδιο και για το δέκτη. Ένας δέκτης QRP πρέπει να κάνει την ίδια εργασία με οποιοδήποτε άλλο δέκτη, ενώ συνήθως θα βρίσκεται τοποθετημένος σε ένα μικρότερο κιβώτιο. Είναι βεβαίως δυνατό να κατασκευαστεί ένας επαρκής δέκτης QRP με τη χρησιμοποίηση των ελάχιστων στοιχείων και κυκλωμάτων που απαιτούνται, αλλά δεν είναι εύκολο να αναπαραχθεί ένας δέκτης εμπορικών προδιαγραφών σε ένα σπιρτόκουτο…
Εάν ενδιαφέρεστε για χειροποίητη κατασκευή, αλλά δεν έχετε τη σχετική εξοικείωση, θα πρότεινα τις συσκευές αποστολής σημάτων CW/QRP ως ένα καλό ξεκίνημα. Οι συσκευές αυτές αποτελούνται συνήθως από μερικά τρανζίστορς και για τα HF το σχεδιάγραμμα δεν είναι ιδιαίτερα κρίσιμο. Πιθανώς το πιο δύσκολο σημείο βρίσκεται στην κατασκευή των πηνίων. Όμως υπάρχουν πλέον αναλυτικά και κατανοητά σχηματικά διαγράμματα καθώς και σχέδια τοποθέτησης των εξαρτημάτων σε έτοιμες πλακέτες, που κάνουν την κατασκευή παιχνίδι. Μπορείτε επίσης, αν το επιθυμείτε, να χρησιμοποιήσετε προκατασκευασμένα κιτ κι εσείς απλά να προσθέσετε τις καλωδιώσεις!
Εάν αρχίζετε τώρα μια κατασκευή QRP, μπορείτε να απλοποιήσετε το κύκλωμα ακόμα περαιτέρω με την επιλογή ελεγχόμενου κρυστάλλου. Μπορεί να μην είναι τόσο δύσκολο όσο το φαντάζεστε. Οι εκπομπές QRP πραγματοποιούνται σε αποκλειστικές QRP συχνότητες κάνοντας εύκολη την επιλογή του κρυστάλλου που χρειάζεστε. Με την προσθήκη ενός πυκνωτή trimmer μπορείτε να «τραβήξετε» τη συχνότητα του κρυστάλλου ελαφρώς χαμηλότερα ή υψηλότερα (αυτό είναι στην πραγματικότητα, ένα απλό κύκλωμα VXO.) Ο κρύσταλλος μπορεί να τραβηχτεί 3kHz περίπου στα 80 μέτρα και 10 kHz στα 15 μέτρα, ανάλογα με τον τύπο του και άλλους παράγοντες.
Κεραίες. Μόλις έχετε τελειώσει την κατασκευή ενός πομποδέκτη QRP, θα χρειαστείτε μια κατάλληλη κεραία. Οπότε προβάλλει η ερώτηση: τι είδους κεραίες χρησιμοποιούν οι σταθμοί QRP;
Μπορεί να σκεφτήκατε ότι με χαμηλής ισχύος απλές συσκευές εκπομπής-λήψης και οι κεραίες πρέπει να είναι μικρές και απλές. Αυτό δεν είναι καθόλου σωστό. Ένα σύστημα κεραιών QRP πρέπει να είναι όσο το δυνατόν αποδοτικότερο. Πολλές γραμμές μεταφοράς εξασθενίζουν το σήμα αρκετά προτού φθάσει στην κεραία. Εάν έχετε 5W ισχύ εξόδου και μια ακατάλληλη γραμμή τροφοδοσίας, θα μπορούσατε να καταλήξετε με μόνο μερικά milliwatt στην κεραία! Πρέπει να φτάσει όσο το δυνατόν περισσότερη ισχύς εκεί. Η χρησιμοποίηση μιας τέτοιας γραμμής σε επίπεδα ισχύος KW είναι ανεκτή, όμως σε επίπεδα QRP, η απώλεια κάθε milliwatt είναι καταστροφή!
Η ίδια η κεραία είναι επίσης σημαντική. Για τα καλύτερα αποτελέσματα χρειάζεστε την καλύτερη κεραία που μπορείτε να βάλετε επάνω στον ιστό σας. Μια υψηλού κέρδους Yagi εάν είναι δυνατόν, αποτελεί άριστη επιλογή. Οι κατακόρυφες κεραίες, είναι από τις χειρότερες επιλογές. Ακόμα και μ’ αυτές όμως, όταν τροφοδοτούνται χωρίς απώλειες, μπορούμε να επιτύχουμε τον απώτατο σταθμό DX!
Βιβλία και περιοδικά
Μερικά βοηθητικά βιβλία που μπορείτε να διαβάσετε είναι το «The Joy of QRP» του Adrian Weiss, W0RSP, και «QRP Notebook» του Doug DeMaw, W1FΒ. Το πρώτο αναφέρεται περισσότερο στις διαδικασίες και κανονισμούς του QRPing και το δεύτερο είναι σχεδόν εξ ολοκλήρου αφιερωμένο σε κατασκευές. Πολλά άρθρα για το QRP, εμφανίζονται περιστασιακά σε διάφορα ραδιοερασιτεχνικά περιοδικά. Διάφορες λέσχες QRP είναι επίσης διαθέσιμες για όσους ενδιαφέρονται. Η ερασιτεχνική διεθνής ραδιολέσχη QRP ARCI, είναι μια από τις μεγαλύτερες και δημοσιεύει άρθρα για QRP σε τριμηνιαία βάση. Για περισσότερες πληροφορίες, επισκεφθείτε: QRP ARCI - QRP Amateur Radio Club International απ’ όπου μπορείτε να κατεβάσετε πολλά άρθρα σε PDF. Η λέσχη QRP του Μίτσιγκαν (The Michigan QRP Club) ενθαρρύνει τη χαμηλής ισχύος εκπομπή με το ενημερωτικό δελτίο της «The five Watter». Και εάν ενδιαφέρεστε για βρετανικού στυλ QRPing, μπορείτε να επισκεφθείτε τη λέσχη «G-QRP club».
Απαιτούμενες δεξιότητες χειρισμού.
Εάν θέλετε να ακονίσετε τις δεξιότητές σας στο DXing, to QRP είναι για σας. Με μόνο μερικά Watt σήματος στην κεραία, γίνεται υποχρεωτικό να τελειοποιήσετε την τεχνική σας εάν σκοπεύετε να «σπάτε» τα pileup κάθε μακρινού σταθμού.
Αλλά ένα σήμα 1W δε χάνεται μέσα στο συνωστισμό των ισχυρότερων σταθμών; Δεν είναι τόσο χαμένο όσο μπορεί να νομίζετε. Ένα σήμα 1W είναι μόνο λίγο περισσότερες από τρεις μονάδες S πιο αδύνατο από ένα σήμα 100W. Έτσι, εάν το σήμα 100W έρχεται με s-9, το σήμα 1W θα έρχεται περίπου S-6. Αρκετό για το σκοπό μας!
Για τη λειτουργία QRP, πρέπει να είστε σε θέση να βρείτε τους σταθμούς DX, να γνωρίζετε όταν και για πόσο καιρό οι ζώνες θα είναι ανοικτές και να έχετε μια πλήρη και αποτελεσματική οργάνωση και στο CW και στο SSB. Πρέπει να είστε σε θέση να αφομοιώσετε γρήγορα την τεχνική ενός DXer και θα είναι χρησιμότατο να μαθητεύσετε για λίγο δίπλα σε κάποιον τέτοιον…
Μια από τις πρωταρχικές QRP δεξιότητες είναι η υπομονή. Με τα επίπεδα ισχύος του QRP πρέπει να περιμένετε τη σωστή στιγμή για να κάνετε την κίνησή σας. Αυτό σημαίνει ότι πρέπει να είστε νηφάλιοι και να ακούτε με τεταμένη προσοχή. Πρέπει να εξοικειωθείτε με τις ζώνες, τη διαδικασία λειτουργίας των σταθμών DX και τις πρακτικές άλλων χειριστών QRP. Όλα αυτά απαιτούν υπομονή, ευχέρεια χειρισμού και… πολλές ώρες ακρόασης.
Πώς γίνεται;
Πείτε πως θέλουμε να λειτουργήσουμε QRP χωρίς αγορά ή κατασκευή οποιουδήποτε ειδικού εξοπλισμού. Αυτό είναι πανεύκολο, όσο ακριβώς το στρίψιμο του rf power κουμπιού του πομποδέκτη μας από τα 100W στα 5W.
Ωστόσο, μην είστε τόσο ανυπόμονοι. Η παρακάτω μέθοδος θα σας εισαγάγει βαθμιαία στη σφαίρα της λειτουργίας QRP: μειώστε τη μέγιστη ισχύ σας στο μισό και λειτουργήστε έτσι για μια εβδομάδα. Την επόμενη εβδομάδα μειώστε την ισχύ σας στο μισό του μισού και ούτω καθεξής, μέχρι να φτάσετε στα 5W. Είμαι βέβαιος ότι θα εκπλαγείτε, με το πόσο καλά μπορείτε να επικοινωνήσετε με τη μειωμένη ισχύ. Σε πολλές περιπτώσεις, ο χειριστής στο άλλο άκρο δεν μπορεί να αντιληφθεί τη διαφορά!
Ακόμα μερικά πλεονεκτήματα.
Υπάρχουν και μερικά ακόμα πλεονεκτήματα της QRP εκπομπής που δεν είναι τόσο εμφανή. Επειδή λειτουργείτε με μια ελάχιστη ισχύ, η συσκευή εκπομπής σας (πομποδέκτης) θα διαρκέσει πιθανώς «για πάντα». Ο λογαριασμός του ηλεκτρικού θα είναι αρκετά χαμηλότερος και τέλος, θα ξενοιάσετε μια και καλή από προβλήματα παρεμβολών σε ηλεκτρονικές συσκευές δικές σας, αλλά και των γειτόνων.
